Afrika'ya Uzak-Yakın Türkiye

Yeditepe Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Dr. Öğr. Üyesi Volkan İpek'in konuk olduğu programda, Türkiye’nin hangi temelde Afrika kıtasına yakın, hangi temelde uzak olduğu konusu masaya yatırıldı.

Afrika, Osmanlı döneminde önemli diplomatik ilişkiler sonrası Cumhuriyet döneminin sembolik diplomasisi, Türk komedi filmlerinde Afrika’nın parodi olarak kullanılması, Türkiye’nin Afrika’ya yakınlığının 1998 yılı “Afrika Açılım Planı” ile başlaması, 2005 yılından itibaren tamamen uygulanmaya konulması ele alındı.

Yakınlık olarak nitelendirilen açılımlar sonrasında Türkiye’nin Afrika’ya bakışının değiştiği, elçiliklerin açılması ve ekonomik anlaşmalar dışında yoğun bir planla uygulanma alanlarının genişlediği, siyasi anlamda ziyaretlerin artması, kültürel anlamda ise Afrika’dan gelen öğrencilere burs verilmesi gibi plan maddelerinin uygulanmasının önemi ve Türkiye’nin dış politikasının en iyi Afrika kıtası ile olduğu bilgisi paylaşıldı.

Afrika ile Türkiye’nin uzaklığı meselesindeki ilk konu akademi oldu. Akademisyenlerin Afrika’ya bakışı, Afrika ile ilgili verilen derslerin azlığı, ilgili enstitülerin etkinliklerinin az olması ve akademik konferans sayısının yetersiz oluşu dile getirildi. İkinci olarak Afrika kıtasının tek ülke gibi algılanmasının yanlış olduğu vurgusu yapıldı. Ayrıca Afrika’ya yapılan ziyaretlerde, yalnızca iş adamları ile değil, akademisyen ve medya mensuplarının da eşlik etmesi gerektiğinin önemine değinildi. Üçüncü olarak medyanın Afrika kıtasına karşı ilgisiz olması ve oradaki gelişmelerin medyada yer bulmamasından ayrıca Coğrafya boyutunda ise ülkenin Türkiye’ye konum gereği uzak olması ve uçak biletlerinin pahalılığından yakınıldı. Son olarak toplumun Afrika’ya ilgisinin az oluşu ve yakın dönemde mültecilere yapılan uygulamaların Afrikalılara da yansıyabileceği endişeleri paylaşıldı.